Luier verschonen op de wc; een verstoorde vakantie-idylle

Elna 31-7-2024

Hoe oud zal ik zijn geweest? Even denken. Ik studeerde al dus het zal rond mijn twintigste zijn. Ja. Ik studeerde Nederlands in Leiden en als arme student kon ik best wat extra geld gebruiken. Daarom besloot ik om tijdens de vakantieperiode te gaan werken in de zorg. Met verstandelijk gehandicapten, want daar was veel vraag naar. Ik had al wat ervaring met deze doelgroep. Ik volksdanste af en toe met ze. Ze vonden mij een van hen. En daar was ik trots op.

Bijzondere jongen

Eindelijk is het zo ver. Ik mag aan het werk als hulp bij de activiteitenbegeleiding. Het is een zogeheten ‘zware’ groep die eenvoudige spelletjes doet zoals puzzelen. Af en toe ga ik met een van hen naar de snoezelkamer, waar ze gelukzalig naar alle kleurige lichtjes zitten te kijken en van de zachte muziek genieten. In de groep zit een heel bijzondere jongen. Laat ik hem Tom noemen. Tom kan maar moeilijk contact leggen en heeft in de groep de meeste aandacht nodig. Hij heeft altijd een begeleider voor zichzelf. Wanneer ik na een paar dagen aan de groep gewend ben, is het mijn beurt om voor Tom te zorgen. Dat betekent samen met hem spelletjes doen, maar ook zorgen dat hij zijn boterham eet en hem naar de wc brengen. Tegen dat laatste zie ik wel op. Hoe doe je dat? Hij draagt namelijk een luier die verschoond moet worden. Daar heb ik geen ervaring mee. Mijn collega’s leggen mij de theorie uit van het verschonen van een luier. Niet zo moeilijk. Dus vol vertrouwen ga ik met Tom naar de wc.

Luier

Op de wc doe ik de broek van Tom naar beneden en probeer ik de luier die hij om heeft af te krijgen. Als dat gelukt is, volgt een verrassing waar ik niet op gerekend heb: Tom pakt mijn hand en beweegt die naar zijn geslachtsdeel. Hoe ik hierop moet reageren weet ik niet. Ik ben blue en heb weinig ervaring met mannen. Licht in paniek trek ik mijn hand terug en probeer ik de schone luier om te doen. “Hèhè” denk ik wanneer dat gelukt is. Opeens zie ik dat ik de luier binnenstebuiten om heb gedaan. “Shit. Nu moet ik hem omdraaien. Als ik dat snel en vlug doe, komt alles vast wel goed!” Zo gedacht zo gedaan. Ik doe de luier in razend tempo weer af. Tom is door mijn paniek ook in de stress geschoten en wil de wc uit. Hij is niet meer te houden en rent vervolgens met zijn broek op de enkels en edele deel recht in de lucht de gang op. Ik snel er roepend en zwaaiend met een luier in de hand achteraan. Het moet er potsierlijk uit hebben gezien voor mijn vakantiecollega’s. Uiteraard schaam ik mij kapot. Ik vermoed dat voor Tom dit voorval ook geen pretje is.

Tom rent met
zijn broek op
de enkels en
edele deel
recht in de
lucht de
gang op

Openheid

Achteraf wordt het gebeuren niet geëvalueerd of besproken. Tot op de dag van vandaag weet ik niet of dit soort voorvallen gangbaar zijn of dat het in mijn geval puur toeval was. Misschien dat dit verhaal voor meer openheid over seksualiteit bij mensen met een verstandelijke beperking in gang kan zetten en hoe je daar als begeleider mee om moet gaan. Ik hoop het. Ook voor de vakantiekrachten die net als ik heel open het werkveld betreden.

Onderschrift foto: Barbara Pavinati zet in 2001 bij het afstuderen haar handtekening op de muur van het ‘zweetkamertje’ van de universiteit van Leiden. Eigen foto